Dystymia to rodzaj depresji o podłożu nerwicowym. Jest to choroba przewlekła, która utrudnia chorym życie przez długi okres, a nieraz i przez lata. Dlatego nie wolno jej lekceważyć. Sprawdź, jakie są objawy dystymii, i jak ją leczyć.
Dystymia — przyczyny choroby
Do tej pory do końca nie ustalono przyczyn dystymii. Naukowcy upatrują jej genezę w genetyce, ponieważ choroba częściej występuje u osób, u których w rodzinie ktoś już cierpiał na zaburzenia afektywne, np. depresję lub właśnie dystymię. Z biologicznych czynników wskazywane są zaburzenia w obrębie układu neuroprzekaźników w układzie nerwowym. Przyczyny dystymii upatruje się również w zaburzeniach czynności układu hormonalnego, do których należą m.in. zaburzenia czynności tarczycy oraz osi podwzgórze-przysadka-nadnercza. Czasem dystymia, szczególnie u osób predysponowanych, może pojawić się na skutek problemów zawodowych, rodzinnych lub finansowych. Może ją wywołać również śmierć bliskiej osoby oraz zmiana miejsca zamieszkania.
Dystymia — objawy
Dystymia może pojawić się samoistnie na skutek pewnych wydarzeń w życiu chorego. Jej przyczyną mogą być również istniejące zaburzenia psychiczne. Do objawów dystymii należą:
- przewlekłe uczucie zmęczenia,
- długotrwałe obniżenie nastroju, tzw. anhedonia,
- brak poczucia szczęścia,
- niska samoocena,
- myśli dotyczące bezsensu życia,
- zaburzenia snu oraz bezsenność,
- zaburzenia jedzenia,
- zmniejszona aktywność,
- rozdrażnienie (szczególnie u dzieci), obniżenie nastroju i problemy z koncentracją,
- unikanie kontaktów społecznych.
Powyższe objawy dotyczą również depresji, ale dystymia ma łagodniejszy przebieg.
W rozpoznaniu dystymii pod uwagę bierze się nie tylko występowanie powyższych objawów, ale również czas ich trwania. Aby stwierdzić, że chory ma objawy dystymii, objawy te muszą utrzymywać się — u dorosłego minimum 2 lata, a u dzieci i młodzieży więcej niż rok.
Dystymia — leczenie
Dystymię leczy się na 2 sposoby. Pierwszy to psychoterapia, drugi to farmakoterapia. Można je stosować razem lub osobno. Choroba jest trudna do wyleczenia, a działanie leków jest procesem dlugotrwałym, dlatego pierwsze efekty można dostrzec dopiero po kilku tygodniach. Do leków stosowanych przy dystymii należą inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny oraz noradrenaliny (SNRI). Niestety mogą one wykazywać skutki uboczne, ich natężenie z czasem mija, ale w przypadku ich pojawienia się należy skontaktować się z lekarzem. Psychoterapię dobiera się pod kątem pacjenta. Najczęściej stosowaną metodą jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, która lepsze rezultaty przynosi u dzieci i młodzieży. U dorosłych nierzadko musi zostać połączona z farmakoterapią.