Nawracające afty to uciążliwy problem ponieważ ich obecność w jamie ustnej wywołuje ból, pieczenie oraz mrowienie. Afty mogą rozwinąć się na błonie śluzowej policzków, warg, krawędzi języka, podniebienia miękkiego, dna jamy ustnej, łuków podniebiennych i tylnej ściany gardła.
Nawracające afty – przyczyny
Afta to wykwit pojawiający się na błonie śluzowej jamy ustnej w postaci nadżerki lub owrzodzenia. Owrzodzenie otoczone jest czerwonym rąbkiem zapalnym. Według przeprowadzonych badań na nawracające afty cierpi ponad 20% Polaków. Do najczęstszych przyczyn odpowiedzialnych za powstawania aft należą:
- zaburzenia odporności,
- czynniki miejscowe spowodowane niedokładnie wykonanym bądź starym uzupełnieniem protetycznym,
- obecność ostrych brzegów szkliwa lub zębiny, parafunkcje, złe szczotkowanie zębów, spożywanie twardych pokarmów
- zaburzenia emocjonalne, choroby psychiczne, stres,
- infekcje bakteryjne lub wirusowe, choroby układowe, np. przewodu pokarmowego, niedobory odżywcze (żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12),
- alergie, nietolerancje lub nadwrażliwości odżywcze, zaburzenia wydzielania śliny,
- miesiączkowanie, stosowanie leków antykoncepcyjnych i zaburzenia hormonalne u kobiet,
- choroby pasożytnicze.
Nawracające afty – leczenie
Leczenie aft nie jest proste. Lekarz, do którego zgłosimy się z problemem, musi najpierw sprawdzić czy afta wynika z choroby ogólnoustrojowej, czy też jest wynikiem choroby błony śluzowej jamy ustnej.
Na wizycie w gabinecie lekarz po pierwsze musi usunąć z jamy ustnej ewentualne czynniki drażniące, m.in. nawisy wypełnień, oszlifować ostre krawędzie zębów lub poprawić wadliwe uzupełnienie protetyczne. Dopiero po wyeliminowaniu czynnika urazowego można rozpocząć leczenie.
Nawracające afty leczy się za pomocą maści sterydowych lub leków niesterydowych. W aptece można kupić bez recepty krople, żele na afty oraz bezbiałkowy wyciąg z krwi cieląt – wszystkie przyśpieszają regenerację nabłonka. Dostępny jest również antybiotyk do stosowania miejscowego (np. roztwory tetracykliny).
Cięższą postacią aft są owrzodzenia i te leczy się trudniej. Na początek należy wykonać badania ogólne krwi, sprawdzić poziom żelaza, glukozy i witaminy B12. Leczenie owrzodzeń polega na przyjmowaniu odpowiednich witamin, kwasu foliowego, żelaza, sterydów leków, które leczą przyczynę powstawania aft.
Nawracające afty – domowe sposoby
Z domowych sposobów na nawracające afty najczęściej stosuje się płukanki (4-5 razy dziennie) z szałwii, która działa ściągająco i kojąco na ból. Można też spróbować zmienić nawyki żywieniowe, wykluczyć z codziennego menu kakao, herbatę, kawę, pomidory, cytrusy, brokuły, oberżyny i orzechy.