Prosaki to małe, białe lub żółtawe grudki na twarzy, które wprawdzie nie swędzą, ani nie pieką, ale szpecą. Ich geneza nie jest do końca znana, choć lekarze wiążą je z zaburzeniami hormonalnymi. Najczęściej występują w okolicach oczu, ale mogą też pojawić się na narządach płciowych. Prosaki zwykle dotyczą niemowląt, chociaż mogą występować również u dzieci starszych oraz dorosłych. Sprawdź, jak pozbyć się prosaków.
Prosaki na twarzy
Prosaki na twarzy to zmiany skórne typowe dla wieku niemowlęcego, choć pojawiają się również u dorosłych. Najczęściej występują pod oczami, na ustach, powiece, czole, nosie lub skroniach, mogą również pojawić się pod pachami czy w okolicach intymnych. Ich cechą charakterystyczną jest to, że występują grupowo — zazwyczaj kilka lub kilkanaście prosaków jednocześnie w jednym miejscu.
Jak rozpoznać prosaki? Jeśli na twarzy zaobserwujemy małe, twarde grudki o białym, kremowym lub żółtym odcieniu, które wyraźnie wystają nad powierzchnię skóry, będzie to znaczyć, że mamy do czynienia z prosakami. Ich nazwa pochodzi od nasion prosa, które przypominają z wyglądu. Prosaki nie stanowią powodu do niepokoju, ponieważ nie swędzą i nie wywołują bólu, ale przez ich mało estetyczny wygląd, większość posiadających je osób chce się ich po prostu pozbyć.
Prosaki są wynikiem zatkania mieszków włosowo-łojowych przez nadmiar łoju zbierający się na twarzy. W zablokowanych ujściach gruczołów łojowych gromadzi się masa rogowo-łojowa, która stanowi źródło prosaków. Tworzenie się tego rodzaju grudek na twarzy może wynikać również z predyspozycji genetycznych lub zmian hormonalnych w organizmie, najczęściej jednak odpowiada za to brak odpowiedniej pielęgnacji twarzy. Z prosakami możemy mieć do czynienia w szczególności wtedy, gdy nieprawidłowo oczyszczamy skórę z nadmiaru sebum oraz martwych komórek naskórka. Dlatego dokładne oczyszczanie skóry wrażliwej, tłustej czy normalnej jest bardzo ważne.
Prosaki — usuwanie domowymi sposobami
Prosaki na twarzy możemy usunąć domowymi metodami. Oto one:
- Peeling z dodatkiem kwasu glikolowego i migdałowego oraz AHA, BHA i PHA, który pomoże nam wygładzić strukturę skóry i pozbyć się prosaków. Takie peelingi dostępny jest w większości drogerii kosmetycznych, ale można też wykonać go samodzielnie. Wystarczy połączyć ze sobą wybrane produkty, np. cukier, cytrynę i oliwę z oliwek. Taki peeling należy wykonywać maksymalnie 2-3 razy w tygodniu, aby nie podrażnić skóry. Nie wolno też stosować go w okolicy oczu, ponieważ może wywołać w tym miejscu zaczerwieniania i podrażnienia.
- Kremy z kwasami, które dzięki silnym właściwościom złuszczającym, szybko i skutecznie zwalczają nieestetyczne prosaki na twarzy. Aby uzyskać zadowalające efekty, należy je stosować ok. 3 miesiące, wyłącznie jesienią lub wczesną wiosną, aby nie narażać skóry na silne działanie promieniowania słonecznego lub mrozu.
- Okład z olejku herbacianego, którego właściwości skutecznie złuszczają skórę, a wraz z nią znajdujące się w niej prosaki. Okłady należy przykładać do skóry na ok. 3 godziny dziennie.
- Okład z olejku rycynowego, który działa antybakteryjnie i pomaga regulować pracę gruczołów łojowych, dzięki czemu pozwala skutecznie walczyć z prosakami. Olejek rycynowy należy aplikować na wacik, a następnie przykładać go raz dziennie do zmian skórnych. Efekty tej kuracji powinny pojawić się po ok. 2 miesiącach, jednak zauważalna różnica pojawia się już po pierwszym tygodniu stosowania.
- Wizyta w saunie lub domowa, wyłącznie na twarz (tzw. parówka) – w wyniku wysokiej temperatury gruczoły łojowe odblokowują się, a organizm wydziela nadmiar łoju skórnego, który jest przyczyną prosaków. Jeśli saunę chcemy przeprowadzić w domu, wystarczy wypełnić miskę gorącą, parującą wodą, nachylić się nad nią i przykryć głowę ręcznikiem. Taka inhalacja rozszerzy pory, dzięki czemu skóra będzie mogła pozbyć się zanieczyszczeń oraz innych niedoskonałości. Po skończonej kuracji warto natrzeć miejsca, w których występują prosaki, olejkiem herbacianym lub zaaplikować krem z kwasami.
Usuwanie prosaków u kosmetyczki
Czasem domowe sposoby nie pozwalają pozbyć się prosaków, wtedy konieczna jest pomoc wykwalifikowanej kosmetyczki lub dermatologa. Do najczęściej wykorzystywanych w tym przypadku metod leczenia należą:
- Peeling chemiczny lub mikrodermabrazja — są to profesjonalne zabiegi złuszczające skórę, które pozwalają na starcie martwej warstwy naskórka, a wraz z nią prosaków na twarzy. Regularne wykonywanie peelingów chemicznych lub mikrodermabrazji wygładzi strukturę skóry i ujednolici jej koloryt.
- Nakłuwanie grudek na twarzy igłą pod odpowiednim kątem — to najskuteczniejszy sposób na odblokowanie ujścia łoju, a tym samym pozbycie się prosaków.
- Elektrokoagulacja, czyli technika wykorzystująca prąd elektryczny o wysokiej częstotliwości do usuwania różnego rodzaju zmian, m.in. prosaków. Podczas elektrokoagulacji wytwarza się ciepło, które wywołuje termiczne uszkodzenie białek zlokalizowanych w tkance, powodując jednocześnie natychmiastowe uszkodzenie nieestetycznych zmian skórnych.
- Wymrażanie azotem — poddanie prosaków na twarzy niskiej temperaturze wywoła ich uszkodzenie i zniszczenie.
- Terapia laserowa, która polega na działaniu na wybrane zmiany skórne wiązką światła laserowego. Dzięki temu skóra pobudza się do całkowitej przebudowy i regeneracji, a w efekcie skóra, na której znajdują się prosaki zostanie zastąpiona zdrową tkanką.
- Zabieg chirurgiczny, który stosuje się w przypadku, gdy wszystkie powyższe metody zawodzą. Podczas wizyty w gabinecie lekarskim specjalista poinformuje nas, czy zmiana kwalifikuje się jedynie do nacięcia, czy całkowitego usunięcia.
Wyleczone prosaki mają tendencje do nawracania, dlatego po zakończonej kuracji należy zadbać o prawidłową codzienną pielęgnację twarzy oraz ciała. Skórę należy dokładnie oczyszczać 2 razy dziennie. Wieczorem z resztek kosmetyków do makijażu, rano z nadmiaru sebum, które jest główna przyczyna prosaków. Wybierając kremy do twarzyn należy zwrócić uwagę na potrzeby naszej skóry. Kremy o zbyt tłustej i gęstej konsystencji będą przyczyniać się powstawania niechcianych zmian. Warto też regularnie wykonywać peelingi w domu lub gabinecie kosmetycznym.
Prosaki u noworodka — jak się pozbyć?
W przypadku niemowląt nie sprawdzi się większość metod, które wykorzystuje się przy usuwaniu prosaków u dorosłych. Należą do nich leczenie laserowe, elektrokoagulacja, peelingi chemiczne oraz mikrodermabrazja, ponieważ są to zabiegi, które mogą uszkodzić delikatną skórę malucha. Nie wolno również stosować kremów z kwasami, domowych peelingów oraz okładów z olejku herbacianego. W żadnym wypadku nie wolno prosaków samodzielnie nakłuwać lub wyciskać. Niemowlę ma słabo wykształconą barierę ochronną skóry, a takim działaniem możemy wywołać ciężkie zakażenie w jego skórze, co może wywołać liczne problemy w centralnym układzie nerwowym.
Właściwie prosaki na twarzy lub na ciele noworodka nie wymagają żadnego leczenia. Zwykle w ciągu kilku miesięcy od powstania, prosaki samoistnie pękają i oczyszczają się bez pozostawiania jakichkolwiek blizn. Warto jednak bacznie obserwować skórę noworodka — liczne, rozsiane i długo utrzymujące się zmiany mogą świadczyć o zaburzeniach w rozwoju włosów. Należy wtedy pilnie skontaktować się z pediatrą lub dermatologiem.