Wszystko wskazuje na to, że 2024 rok przyniesie zmiany w kwestii refundacji in vitro. Jest to świetna wiadomość dla wszystkich par, które borykają się z problemem niepłodności, ale nie chcą porzucać marzenia o rodzicielstwie.
Zapłodnienie pozaustrojowe – powrót rządowego programu dofinansowań
Wcześniejszy, rządowy program dofinansowań leczenia niepłodności, dzięki któremu na świat przyszło ponad 5 tys. dzieci, skończył się w 2016 roku. Od tej pory pary zmagające się z problemem niepłodności były zmuszone do szukania lokalnych i prywatnych inicjatyw lub finansowania kosztownej procedury in vitro z własnej kieszeni. Na szczęście wygląda na to, że na horyzoncie pojawiły się pozytywne zmiany.
8 grudnia 2023 roku to bardzo ważna data dla par, które pomimo starań nie mogą doczekać się ciąży. Dlaczego? Niedawno powołany Senat Rzeczypospolitej Polskiej opowiedział się za ponownym finansowaniem procedury in vitro z budżetu państwa. Według nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, powstanie nowy program polityki zdrowotnej leczenia niepłodności, obejmujący procedury medyczne wspomaganej prokreacji, w tym metody zapłodnienia pozaustrojowego.
Niepłodność – najczęstsze przyczyny problemów z zajściem w ciążę
Problemy z zajściem w ciąże mogą mieć różne podłoże, a główne przyczyny obejmują:
- Problemy z jajnikami – zaburzenia hormonalne, zespół policystycznych
- jajników (PCOS) czy przedwczesne wygasanie ich funkcji.
- Problemy z jajowodami – zablokowane lub uszkodzone jajowody utrudniają prawidłowy transport jajeczka do macicy.
- Problemy z macicą – w tym przypadku może chodzić o wady anatomiczne, polipy, mięśniaki czy blizny po zabiegach chirurgicznych.
- Problemy z nasieniem – niska jakość nasienia, niewielka liczba plemników, czy problemy z ruchliwością plemników mogą prowadzić do trudności w zapłodnieniu.
- Problemy immunologiczne – nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na komórki rozrodcze może prowadzić do niepłodności.
- Czynniki wiekowe – wraz z wiekiem kobiety maleją szanse na sukces w zapłodnieniu. Szczyt płodności przypada w okresie 20-24 lat, a następnie szanse na zajście w ciążę zaczynają maleć stopniowo. Znaczne przyśpieszenie następuje natomiast po 35. roku życia.
Leczenie niepłodności – czym jest zapłodnienie in vitro IVF?
Zapłodnienie in vitro (ang. IVF – in vitro fertilization) to zaawansowana technika leczenia niepłodności, w której cały proces zachodzi poza organizmem kobiety. Opiera się na kilku etapach, które opiszemy poniżej.
Stymulacja jajników
Pierwszym krokiem w procedurze IVF jest stymulacja jajników kobiety przy użyciu leków hormonalnych. Celem jest pobudzenie dojrzewania wielu pęcherzyków jajnikowych jednocześnie, co zwiększa szanse na uzyskanie większej liczby jajeczek.
Pobranie jajeczek
Gdy pęcherzyki osiągną odpowiednią wielkość, podawane jest hCG (ludzki gonadotropin kosmówkowa) w celu indukowania owulacji. Następnie, przy użyciu igły umieszczonej w jajnikach, pobiera się jajeczka.
Zapłodnienie
Pobrane jajeczka są następnie zapładniane przez plemniki w warunkach laboratoryjnych. To może odbywać się na dwa główne sposoby:
- konwencjonalne zapłodnienie in vitro (IVF), gdzie plemniki i jajeczka są umieszczone razem;
- zaawansowana metoda mikroiniekcji nasienia (ICSI), gdzie pojedynczy plemnik jest wstrzykiwany bezpośrednio do jajeczka.
Rozwój zarodka
Jeśli zapłodnienie się powiedzie, zarodek rozwija się przez kilka dni w laboratorium.
Transfer zarodka (embriotransfer)
Po kilku dniach, jeden lub więcej zdrowych zarodków jest wybieranych, aby przetransferować je do macicy kobiety. Pozostałe z nich mogą zostać zamrożone do późniejszego użycia.
Ciąża
Jeśli proces in vitro przebiegnie pomyślnie, implantacja zarodka zachodzi w macicy, prowadząc do ciąży.
Refundowane metody leczenia niepłodności – podsumowanie
In vitro to metoda, która pozwala wielu parom spełnić marzenie o dziecku. Jest ona dość kosztowna, ale na szczęście wszystko wskazuje na to, że już niedługo będzie ona dostępna szerszemu gronu osób z problemem niepłodności.