Od lat akronimy pomagają zrozumieć i nazwać to, co często wydaje się nieuchwytne. Mithun Sridharan przekonuje, że są one kluczowe dla zachowania minimalnej przewidywalności w coraz bardziej chaotycznym świecie. Z kolei, amerykański futurysta Jamais Cascio wprowadził w ostatnim czasie nowy termin – BANI, aby dosadniej odzwierciedlić rzeczywistość. Warto zastanowić się, co to oznacza dla naszego codziennego życia.
Świat VUCA a świat BANI
posobem skondensowanego opisu tego, co przynosi nam świat przez ostatnie 30 lat był akronim VUCA, opisujący świat jako: zmienny, niepewny, złożony i niejednoznaczny. Wymagał on od nas,
w różnych rolach życiowych odpowiednich kompetencji i umiejętności, aby się dostosować. Okazało się, że multiplikacja kryzysów (społecznego, politycznego, zdrowotnego, migracyjnego itp.) oraz ich wpływ na społeczność międzynarodową, nie mieści się w tym akronimie. – podkreśla Ilona Stawczyk, Wykładowczyni MBA na Uniwersytecie WSB Merito, analityczka transakcyjna.
Amerykański futurysta Jamais Cascio już w 2020 roku wprowadził do obiegu akronim BANI, który precyzyjniej i bardziej zaktualizowanie charakteryzuje obecną rzeczywistość. Termin ten składa się z czterech kluczowych elementów: kruchości, niepokoju, nieliniowości i niezrozumiałości. Rozważmy, jakie umiejętności są obecnie kluczowe dla osiągnięcia sukcesu w kontekście świata BANI.
B (Brittle) – Kruchy – Odnosi się do gospodarki, niestabilności energetycznej, współczesnej polityki i środowiska. Kruchość oznacza pozorną stabilność, która łatwo ulega rozpadowi pod wpływem kryzysów. Kluczowe staje się posiadanie alternatywnych planów indywidualnych i rozwijanie elastyczności, zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym.
A (Anxious) – Niespokojny – Drugi element BANI wynika z kruchości świata. Nadmiar bodźców i informacji obniża poczucie bezpieczeństwa, prowadząc do zaniepokojenia i bierności. W obliczu tego, kluczowe staje się poszukiwanie skutecznych strategii radzenia sobie z lękiem oraz rozwijanie odporności psychicznej.
N (Non-linear) – Nieliniowy – Współczesna rzeczywistość i przyszłość zakłócają logiczne skojarzenia przyczynowo-skutkowe. Nieliniowość sprawia, że skutki działań mogą być nieproporcjonalne, co wymaga poszerzenia horyzontów myślowych i elastycznego podejścia do zmian.
I (Incomprehensible) – Niezrozumiały – Wynika z nieliniowości, kruchości i niezdolności przewidywania konsekwencji zdarzeń. W takim świecie wiele rzeczy traci sens, a zdolność do zrozumienia pozostaje bez zmian. Kluczowe staje się poszukiwanie zależności, zatrzymywanie się, aby zrozumieć, jak różne czynniki wpłynęły na daną sytuację.
Jak przetrwać i odnieść sukces w świecie BANI?
Kluczowe jest inwestowanie w zdobycie nowych kompetencji, umiejętności i nawyków. Brak stabilności i ciągła niepewność prowadzą do uczucia przeciążenia, dlatego walka z lękiem staje się kluczowa, a odporność psychiczna staje się cenną umiejętnością. Inwestycje w szkolenia miękkie oraz rozwijanie zdolności skutecznego reagowania na trudne sytuacje stają się niezbędne. W nowej rzeczywistości ważne staje się zdrowie psychiczne i opieka psychologiczna.
Analiza Transakcyjna (AT) może stanowić wsparcie w świecie BANI, rozwijając elastyczne myślenie i zarządzanie emocjami. Kluczową rolę odgrywa w kontekście skutecznej komunikacji, mającej wpływ na poprawę relacji interpersonalnych. AT dostarcza narzędzi do zrozumienia dynamiki interakcji międzyludzkich, co pomaga budować trwałe relacje. Ta umiejętność staje się przydatna również w życiu zawodowym, gdzie skuteczna komunikacja jest kluczowa dla sukcesu.