Angażowanie dziecka w uprawę roślin i wspólne działania ogrodnicze może być wspaniałym sposobem na wspieranie jego wszechstronnego rozwoju. Bliski kontakt z naturą i zaangażowanie wszystkich zmysłów w odkrywanie świata naturalnego to podstawowe, ale niezwykle skuteczne metody wspomagające rozwój psychiczny, emocjonalny oraz socjalno-moralny dzieci.
Zamiast spędzania czasu przed ekranami, aktywność na świeżym powietrzu zaspokaja potrzeby dzieci związane z ruchem, doświadczaniem różnorodnych bodźców sensorycznych oraz poznawaniem otoczenia. W dobie cyfrowej nadmierny dostęp do urządzeń elektronicznych może prowadzić do przebodźcowania i opóźnień w rozwoju emocjonalnym i fizycznym. Tymczasem, ogrodnictwo i uprawa roślin mogą zaoferować dzieciom szansę na angażującą aktywność fizyczną oraz cenną lekcję natury, przynosząc liczne korzyści edukacyjne, rozwojowe i zdrowotne.
Dzieci to naturalni badacze, a ich wrodzona ciekawość świata jest fundamentalna dla ich rozwoju. Już od najmłodszych lat wykazują one zainteresowanie otaczającym je światem, co stymuluje ich rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny. Praca w ogrodzie to nie tylko doskonała okazja do zabawy, ale również źródło wielu korzyści dla dzieci. Jakie plusy niesie za sobą zaangażowanie najmłodszych w ogrodnictwo?
Wpływ na zdrowie i rozwój
Zajęcia ogrodnicze regularnie wpływają na zdrowie fizyczne dzieci, poprawiając ich sprawność, wytrzymałość oraz koordynację ruchową. Bezpośredni kontakt z naturą, ziemią i roślinami angażuje wszystkie zmysły, co jest kluczowe w procesie, znanym jako integracja sensoryczna. Jest to zdolność do efektywnego odbioru, przetwarzania i organizowania informacji sensorycznych. Dzięki temu, dzieci lepiej rozumieją świat dookoła siebie i są w stanie skuteczniej odpowiadać na różnorodne bodźce z otoczenia.
Ponadto, jak tłumaczy Joanna Legutko, doradca ogrodniczy, wiceprezes zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko – ogrodnictwo jest fantastyczną platformą edukacyjną, która pozwala dzieciom w praktyczny sposób nauczyć się o życiu roślin, ich potrzebach oraz procesach biologicznych i ekologicznych, które wpływają na ich wzrost. Praca w ogrodzie wymaga również rozwoju umiejętności praktycznych, takich jak obsługa narzędzi ogrodowych, sadzenie, pielęgnacja roślin, a także planowanie przestrzeni i rozumienie podstaw matematyki w kontekście liczenia nasion czy mierzenia odległości między sadzonkami.
Działalność ogrodnicza może znacząco wpływać na preferencje żywieniowe dzieci. Wyniki badań wskazują, że najmłodsi zaangażowani w uprawę roślin częściej wybierają zdrową dietę, z większym udziałem owoców i warzyw, szczególnie tych, które sami hodowali.
Redukcja stresu i budowanie więzi
Uprawa roślin i kontakt z ziemią mają również potencjalne korzyści terapeutyczne, wpływając korzystnie na zdrowie psychiczne. Przykładowo, badanie przeprowadzone w 2020 roku w szkołach w Korei pokazało, że hortiterapia – terapia przez ogrodnictwo – może obniżać poziom stresu u dzieci, a także przyczyniać się do rozwoju ich inteligencji emocjonalnej, umiejętności społecznych oraz wzmacniać poczucie własnej efektywności.
Praca w ogrodzie to doskonała okazja do nauki współpracy, a także możliwość rozwoju umiejętności angażowania się w działania oraz integracji społecznej. Dzielenie się obowiązkami i wspólne dążenie do celu budują poczucie wspólnoty, uczą dzieci odpowiedzialności i podziału ról. Ponadto spędzanie czasu na wspólnym sadzeniu roślin jest doskonałą okazją do budowania więzi rodzinnych, gdzie w nieformalnej atmosferze można rozmawiać i dzielić się doświadczeniami. Uprawa roślin uczy również cierpliwości i pokazuje, że sukces wymaga czasu i staranności – wyjaśnia Joanna Legutko, doradca ogrodniczy.
Alternatywa dla cyfrowego świata
W obliczu rosnących obaw dotyczących negatywnego wpływu zbyt intensywnej ekspozycji dzieci na technologie cyfrowe, eksperci coraz częściej podkreślają wartość alternatywnych form aktywności. Współczesne badania alarmują o skutkach nadmiernego korzystania z urządzeń elektronicznych już od najmłodszych lat, zauważając, że dzieci w dużych miastach nierzadko otrzymują pierwsze smartfony już w wieku 7–8 lat. W kontekście tych wyzwań, ogrodnictwo wyłania się jako polecana alternatywa, która zachęca do ograniczania czasu spędzanego przed ekranem i wspiera zdrowy rozwój dzieci, angażując ich zarówno fizycznie, jak i mentalnie w działania poza cyfrowym światem.
Ogrodnictwo i kontakt z przyrodą mają fundamentalne znaczenie dla wszechstronnego rozwoju dzieci, nie tylko w wymiarze poznawczym, ale również fizycznym, co ma długofalowy wpływ na kształtowanie się zdrowych nawyków życiowych. Wspólne prace w ogrodzie stanowią okazję do spędzania czasu z rodziną, uczą odpowiedzialności, cierpliwości i sprzyjają wzmacnianiu rodzinnych więzi. Wzrasta także popularność ośrodków terapeutycznych wykorzystujących hortiterapię do leczenia różnorodnych zaburzeń u dzieci i dorosłych, co podkreśla terapeutyczny potencjał działalności ogrodniczej. Zachęcając dzieci do współtworzenia ogrodu, dajemy im szansę na harmonijny rozwój i odkrywanie świata poza ekranem.
