Zaledwie co trzecia osoba cierpiąca z powodu migreny jest objęta stałą opieką lekarską. Ze względu na słabą rozpoznawalność choroby większość pacjentów nie leczy się prawidłowo. Tymczasem migrena może mieć bardzo negatywny wpływ na życie – ogranicza możliwości nauki i pracy, a także zdolność do funkcjonowania w społeczeństwie. Jak przebiega diagnoza tej choroby? W jaki sposób złagodzić napady migreny?
Czym jest migrena?
Migrena to samoistny, przewlekły ból głowy, który ujawnia się okresowo w postaci napadów. Zwykle rozwija się przed 40. rokiem życia i częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. To bardzo różnorodna choroba – u jednego pacjenta następujące po sobie napady mogą mieć odmienny przebieg.
Dokładny mechanizm powstawania migreny nie jest znany. Podejrzewa się, że w mózgu rozwija się stan zapalny, który uruchamia szlaki przewodnictwa bólu w ośrodkowym układzie nerwowym. Ponadto migrena najprawdopodobniej jest uwarunkowana genetycznie.
Wyróżnia się 3 stopnie nasilenia migreny:
- napady lekkie – chory może wykonywać codzienne zajęcia, ale w ograniczony sposób,
- napady średnio-ciężkie – znacznie ograniczają możliwość wykonywania codziennych czynności,
- napady ciężkie – ból zmusza chorego do pozostania w łóżku, w ciszy i ciemności.
Objawy migreny
Wyróżnia się dwie główne postaci migreny – z aurą i bez aury. W pierwszym przypadku napad bólu poprzedzony jest szeregiem objawów, m.in. zaburzeniami widzenia i czucia oraz mrowieniem i niedowładem kończyn. Jednak większość chorych na migrenę nie doświadcza aury.
Ból migrenowy określa się jako jednostronny i pulsujący, często umiejscowiony nad okiem. Jego natężenie jest umiarkowane do ciężkiego i nasila się w trakcie aktywności fizycznej. Napad trwa od 4. do nawet 72. godzin. Migrenie często towarzyszą objawy dodatkowe – nudności, wymioty, światłowstręt i nadwrażliwość na hałas[1].
Jak rozpoznać migrenę?
Rozpoznanie migreny przez lekarza polega zazwyczaj na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu, w którego trakcie oceni on:
- częstotliwość napadów,
- charakter bólu,
- dodatkowe objawy,
- czas trwania i stopień natężenia napadów,
- symptomy wskazujące na aurę.
Objawy migreny są na tyle charakterystyczne, że często sam wywiad wystarczy do rozpoczęcia leczenia. Lekarz może zlecić dodatkowe badania, jeśli podejrzewa inne choroby, np. niedoczynność tarczycy, przy której mogą występować bóle głowy.
Leki stosowane w terapii migreny
Leczenie migreny głównie polega na doraźnym zwalczaniu napadów. Przy tych lżejszych pierwszym wyborem jest lek przeciwbólowy i przeciwzapalny, np. deksketoprofen. Działa on poprzez hamowanie enzymów produkujących cząstki prozapalne, które wywołują ból.
W napadach migreny zalecana jest rozpuszczalna postać leku, która zadziała szybciej niż tabletka. Pojawienie się pierwszych efektów przyspieszy też podanie preparatu przed posiłkiem. Co ważne, deksketoprofen wykazuje niewielkie ryzyko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Dzięki temu można przyjmować go na pusty żołądek[2].
Ponadto lekarz może przepisać dodatkowe leki na receptę, które mają na celu łagodzenie napadów lub zmniejszenie ich częstotliwości, np.:
- tryptany,
- ergotaminę,
- kwas walproinowy,
- topiramat,
- amitryptylinę.
Niestety nie ma w pełni skutecznego leku na migrenę, jednak odpowiednio dobrana terapia może znacznie zredukować częstotliwość i natężenie napadów. Dlatego warto oddać się pod opiekę specjalisty, który właściwie pokieruje leczeniem.
[1] Stępień, A., Kozubski, W., Rożniecki, J., & Domitrz, I. (2020). Leczenie migreny. Zalecenia opracowane przez grupę ekspertów Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu i Sekcji Badania Bólu Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. Ból, 21(2), 11-30.
[2] Woroń, J., & Wordliczek, J. (2017). Połączenie tramadolu z deksketoprofenem w praktyce klinicznej: postęp w leczeniu bólu. Lekarz POZ, 3(1): 61-67.