W szeregu kuchennych prac, szczególnie tych związanych z przygotowywaniem różnych dań, deserów, ciast i wypieków, bardzo często stykamy się w przepisach z wytyczną „dodaj łyżkę stołową” np. soli, cukru, płatków owsianych czy kakao. Niby wszystko jest więc jasne, ale czy aby na pewno?
Ile gram ma łyżka stołowa?
Klasyczna łyżka stołowa w najbardziej podstawowym przeliczniku ma 15 gram i analogicznie 15 mililitrów. Ciekawe jest jednak to, i każdy szef kuchni zwraca na to uwagę, że ten pomiar dotyczy typowo wody. Jeśli na łyżkę stołową nalejemy wody, to zawsze będzie jej tam 15 mililitrów.
Tę podstawę warto zapamiętać, podobnie jak fakt, że produkt produktowi nierówny, nawet jeśli odmierzamy do zawsze tą samą łyżką stołową!
Na przykładach:
Cukier – ma inną wagę niż woda, więc jeśli do przepisu musimy wykorzystać np. 15 gram cukru, to nie należy odmierzać go na zasadzie „wrzucę 1 łyżkę stołową” i będzie ok. Łyżka stołowa to wszem 15 gram, ale dla wody, a nie cukru, dlatego w tej sytuacji posiłkujemy się zwykłą, domową wagą spożywczą.
Susz herbaciany – z racji na jego strukturę jest go dużo, więc gdy w przepisie mamy łyżkę stołową, to owszem, wrzucamy łyżkę, ale jeśli widzimy 15 gram, to absolutnie nie powinniśmy się tu kierować pojemnością 15 łyżki stołowej, bo to waga dla wody, a nie cukru.
Mielone orzechy – lekkie, puszyste. Tak samo jak w przypadku suszu – zastosuj do przepisu dokładnie taką miarkę, jaka została podana w przepisie, co pozwoli Ci uniknąć i nadmiaru i niedoboru tego dodatku. Krótko mówiąc: zrób dokładnie tak, jak pisze w instrukcji przygotowania, i nie idź za tropem „bo łyżka stołowa ma 15 gram”.
Podsumowując, bez względu na to, ile gram ma łyżka stołowa zgodnie ze swoją faktyczną miarką, zawsze trzeba zwrócić uwagę na to, co nią odmierzamy, bo 15 gram jednego produktu nie musi być równe piętnastu gramom innego! Podobna zasada dotyczy odmierzania produktów na „jedną łyżeczkę”, „jedną szklankę”, czy „pół miseczki deserowej” – w każdym z tych przypadków trzeba wiedzieć, jaki produkt dodajemy i doczytać czy nie ma jakiejś specyfikacji dotyczącej wielkości danej miseczki/ szklanki/ itd.
Inną rzeczą jest to, że osoby przygotowujące przepisy kulinarne już na etapie ich tworzenia wymierzają potrzebną ilość każdego dodatku. Jeśli w przepisie stoi więc łyżka stołowa cukru, suszu czy zmielonych płatków migdałów, to wcale nie musimy sprawdzać czy ma ona 15 gram czy nie. Twórca przepisu założył bowiem, że łyżka stołowa wystarczy (z pewnością też wcześniej wymierzył konkretną wagę, ale dla ułatwienia jej nie podawał, stosując miernik na łyżkę), więc na szczęście nie musimy się tu bawić w dodatkowe przeliczenia.