Otyłość jest jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych na całym świecie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na świecie jest ponad 800 milionów osób otyłych, a liczba ta stale rośnie. Ponad 4,5 miliona ludzi umiera co roku przedwcześnie z powodu otyłości i chorób jej towarzyszących. Obecnie z nadwagą zmaga się ponad 58 procent Polaków.
Otyłość jest chorobą związaną z nadmierną ilością tłuszczu w organizmie, która zwiększa ryzyko wielu schorzeń, w tym chorób serca, cukrzycy, chorób układu oddechowego, chorób stawów i niektórych rodzajów nowotworów. Według badania z 2017 roku opublikowanego w „The Lancet”, otyłość jest piątym najczęściej występującym czynnikiem ryzyka śmierci – przed nią znajdują się nadciśnienie, palenie, zanieczyszczenie powietrza i wysoki poziom cukru. Otyłość jest również powodem wielu problemów natury psychologicznej, takich jak depresja i zaburzenia odżywiania.
Jakie są przyczyny otyłości?
Otyłość jest zwykle wynikiem długotrwałych nawyków żywieniowych, które prowadzą do spożywania większej ilości kalorii, niż jest potrzebne do utrzymania prawidłowej wagi. Przykłady takich nawyków to jedzenie znacznie za dużych porcji, spożywanie wysokokalorycznych przekąsek i napojów słodzonych cukrem, chaotyczne i nieregularne przyjmowanie posiłków, a także brak aktywności fizycznej. Nieświadome przyjmowanie kalorii jest największym problemem – wiele osób nie kontroluje na bieżąco, ile ich spożywa w ciągu dnia. Tymczasem nadwyżka 100 kcal każdego dnia prowadzi do przytycia nawet 5 kilogramów w skali roku!
Otyłość jest zjawiskiem, które dotyczy coraz większej liczby ludzi, zarówno dorosłych, jak i dzieci. Do jej powstawania przyczyniają się także cywilizacyjne zmiany stylu życia, takie jak znacznie niższy poziom aktywności fizycznej (wynikający z siedzącego trybu pracy czy nauki, wybierania samochodu zamiast roweru czy spaceru, korzystanie z udogodnień pozwalających na załatwienie wielu spraw bez wychodzenia z domu), jedzenie przetworzonej żywności, w której zawartość kalorii jest znacznie większa niż w produktach naturalnych, a także zwiększone spożycie cukru i tłuszczu.
Skutki otyłości – dlaczego jest tak niebezpieczna?
Otyłość to dużo więcej niż dodatkowe kilogramy. Niektóre z najpoważniejszych jej konsekwencji to choroby serca, które są główną przyczyną zgonów na całym świecie. Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, chorób układu krążenia, chorób nerek, wątroby i układu pokarmowego. Ponadto, otyłość jest jednym z głównych czynników ryzyka cukrzycy typu 2, która jest chorobą metaboliczną, charakteryzującą się nadmiernym poziomem cukru we krwi.
Otyłość wpływa również na funkcjonowanie układu oddechowego, co może prowadzić do astmy czy bezdechu sennego. Jest ona także często związana z chorobami stawów, przejawiającymi się bólem, sztywnością i ograniczeniem ruchomości. Udowodniona jest też korelacja między otyłością a zaburzeniami hormonalnymi prowadzącymi do niepłodności i zaburzeniami potencji.
W przypadku dzieci, otyłość może prowadzić do opóźnienia w rozwoju psychofizycznym. Co więcej – wystąpienie jej we wczesnych latach zwiększa ryzyko otyłości w późniejszym życiu, co z kolei może powodować szereg wspomnianych wyżej chorób.
Oprócz fizycznych skutków, otyłość ma również wpływ na zdrowie psychiczne. Niestety, otyłe osoby wciąż często doświadczają stygmatyzacji i dyskryminacji, co może prowadzić do problemów takich jak depresja, lęki i niskie poczucie własnej wartości. Otyłość może również wpłynąć na życie społeczne i zawodowe, prowadząc do izolacji społecznej i trudności w znalezieniu pracy.
Jak poradzić sobie z problemem otyłości – zapobieganie i leczenie otyłości
Aby uniknąć otyłości i jej poważnych konsekwencji dla zdrowia, ważne jest, aby prowadzić zdrowy styl życia. Obejmuje to przede wszystkim świadomą, zbilansowaną dietę i regularną aktywność fizyczną.
Zdrowa dieta powinna składać się z różnorodnych i zrównoważonych posiłków, które zawierają dużo warzyw i owoców, a także odpowiednie proporcje białka, węglowodanów złożonych i tłuszczów nienasyconych. Ważne jest, aby unikać przetworzonej żywności, która zawiera dużo tłuszczu, cukru i soli, oraz ograniczać spożycie słodkich napojów.
Dla niektórych osób zmiana stylu życia może być trudna i w takim przypadku leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne często jest jedynym wyjściem. Nie należy lekceważyć otyłości – to poważna choroba przewlekła, często skutkująca wieloma powikłaniami. Na szczęście można jej zapobiegać oraz skutecznie ją leczyć.
Więcej o leczeniu otyłości dowiesz się na https://medicus.com.pl/specjalizacja/bariatria/