Ruszyła druga edycja kampanii #PlantHealth4Life, której celem jest podnoszenie świadomości europejskich mieszkańców na temat zdrowia roślin oraz rozwijanie w nich poczucia wspólnej odpowiedzialności za ochronę tego kluczowego zasobu. Pod hasłem „Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie” kampania, organizowana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), Komisję Europejską (KE) oraz 22 organizacje partnerskie z krajów Unii Europejskiej, w tym roku aktywnie angażuje również Polskę.
Rośliny dostarczają 80% naszej codziennej diety oraz produkują 98% tlenu, którym oddychamy. Zdrowe rośliny są więc fundamentem dobrej produkcji rolnej, co bezpośrednio wpływa na dostępność oraz ceny żywności. Wyzwania takie jak zmiana klimatu oraz globalny handel i podróże zwiększają presję na rośliny, a rozprzestrzenianie się szkodników i chorób roślinnych może prowadzić do katastrofalnych skutków gospodarczych i środowiskowych.
Szczególnie niebezpieczny dla drzewostanów sosnowych w Europie jest węgorek sosnowiec (Bursaphelenchus xylophilus), odpowiedzialny za więdnięcie sosny, który może być przenoszony przez drewno i drewniane opakowania, takie jak palety, używane w handlu międzynarodowym. Inne agrofagi, czyli szkodniki roślinne takie jak bakterie, wirusy i grzyby, są uznawane przez przepisy UE za zagrożenie fitosanitarne. Niestety, przykłady z Portugalii pokazują, że niekontrolowane rozprzestrzenianie się agrofagów może prowadzić do ekologicznych i gospodarczych katastrof, szczególnie w lasach iglastych, które w Polsce stanowią 70% powierzchni zalesionej.
Aby zapobiec takim zagrożeniom, inspektorzy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Polsce (www.piorin.gov.pl) codziennie przeprowadzają kontrolę fitosanitarną towarów roślinnych na granicach Unii Europejskiej. W samym 2023 roku zatrzymano 428 przesyłek niespełniających unijnych norm.
Kampania #PlantHealth4Life podkreśla, że prewencja jest skuteczniejsza niż zwalczanie szkodników po ich pojawieniu się. Profilaktyka pozwala chronić rośliny przed przekroczeniem przez niebezpieczne agrofagi granic UE. Mimo to, wielu Europejczyków wciąż nie zdaje sobie sprawy z ważności zdrowia roślin. Celem kampanii jest zwiększenie tej świadomości i podkreślenie roli, jaką każdy z nas odgrywa w ochronie zdrowia roślin.
Zdrowie roślin ma wpływ nie tylko na środowisko, gospodarkę i europejski łańcuch żywnościowy, ale także na naszą teraźniejszość i przyszłość. Dbając o zdrowie roślin, chronimy życie. Dlatego z dumą patrzymy na zaangażowanie Europejczyków w ten temat, czego dowodem jest bezprecedensowy udział państw członkowskich w kampanii #PlantHealth4Life – powiedział Tobin Robinson, kierownik Działu EFSA ds. Roślin, który przedstawi kampanię podczas sympozjum pt. „Zdrowie roślin bez granic” zorganizowanego 15 maja br. w Brukseli przez belgijską prezydencję Rady UE.
Świadomi, dobrze poinformowani na temat zdrowia roślin obywatele Europy mogą pomóc w ochronie i zachowaniu naszej różnorodności biologicznej – stwierdziła Claire Bury, zastępczyni dyrektora generalnego ds. zrównoważonego rozwoju żywności w DG SANTE. – Zdrowie roślin jest priorytetem Komisji Europejskiej w ramach podejścia „Jedno zdrowie”. Informując ludzi o tym, jak ważne jest, aby nie wprowadzać szkodników do Unii Europejskiej i ucząc ich, jak podejmować odpowiednie działania, razem będziemy mogli coś zmienić.
Jak dołączyć?
Dołącz do działań każdego Europejczyka, które są kluczowe dla zdrowia roślin. Odwiedź stronę internetową kampanii #PlantHealth4Life, by dowiedzieć się, jak możesz przyczynić się do ochrony roślin. Na stronie znajdziesz materiały dostępne we wszystkich językach Unii Europejskiej, w tym artykuły prasowe, posty do mediów społecznościowych oraz filmy edukacyjne, które możesz udostępnić w swoich sieciach.
W tym roku szczególnie zwracamy się do:
- Osób podróżujących poza granice Unii Europejskiej: Jeśli podczas wyjazdu za granicę natkniesz się na egzotyczną roślinę, zachwyć się nią, zrób zdjęcie, ale nie zabieraj jej nasion ani części do domu. Przewożenie roślin, ich części lub nasion w bagażu może niechcący wprowadzić do Europy nieznane szkodniki i choroby roślin.
- Entuzjastów roślin: Zwróć uwagę, by rośliny kupowane przez internet poza UE pochodziły ze sprawdzonych źródeł i posiadały odpowiednie certyfikaty fitosanitarne. Agrofagi mogą przedostać się do Europy na roślinach, które nie zostały właściwie sprawdzone.
- Rodziców: Rozmawiaj z dziećmi o znaczeniu roślin, aby wychować młodsze pokolenie świadomych opiekunów roślin i ambasadorów zdrowego środowiska.
W najbliższych miesiącach przewidziane są liczne możliwości zaangażowania się w kampanię, m.in. na targach, wystawach i w szkołach uczestniczących krajów. Odwiedź krajową stronę kampanii, aby sprawdzić, co dzieje się w Polsce i pozostać na bieżąco z najnowszymi informacjami.
O kampanii
#PlantHealth4Life to wieloletnia inicjatywa zainicjowana przez Komisję Europejską, mająca na celu dogłębne zrozumienie postaw i zachowań związanych ze zdrowiem roślin w całej Unii. W tym roku kampania obejmuje 21 państw członkowskich oraz jedno państwo kandydujące, podwajając swoje dotychczasowe działania. Kampania jest obecna w krajach takich jak Belgia, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Francja, Irlandia, Łotwa, Litwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry oraz Czarnogóra.