Gazpacho przepis – Jak zrobić oryginalne gazpacho

Co to jest gazpacho i skąd pochodzi?

Gazpacho to chłodnik warzywny, który pochodzi z gorącej Andaluzji, południowego regionu Hiszpanii. Ten orzeźwiający, zimny zupopodobny napój warzywny wywodzi się z czasów, gdy chłopi potrzebowali sycącego, a zarazem chłodzącego posiłku w upalne dni. Choć obecnie gazpacho kojarzy się głównie z pomidorami, jego pierwowzór nie zawierał ani tego warzywa, ani papryki – oba przybyły do Europy z Nowego Świata dopiero po XV wieku. Tradycyjnie przygotowywano je z chleba, oliwy z oliwek, wody, octu i czosnku.

Jaki jest oryginalny przepis na gazpacho?

Oryginalne gazpacho różni się od wielu współczesnych wersji dostępnych w restauracjach czy supermarketach. Klasyczny przepis skupia się na świeżych, sezonowych warzywach i wysokiej jakości oliwie z oliwek. Poniżej znajdziesz autentyczny andaluzyjski przepis na gazpacho:

• 6 dojrzałych pomidorów (najlepiej śliwkowych lub malinowych)
• 1 ogórek gruntowy, obrany
• 1/2 czerwonej papryki
• 1/2 zielonej papryki
• 1 mała cebula
• 1-2 ząbki czosnku
• 50 g czerstwego białego chleba (bez skórki)
• 30-50 ml oliwy z oliwek extra virgin
• 2-3 łyżki octu sherry (lub czerwonego wina)
• sól do smaku
• około 150 ml zimnej wody (opcjonalnie dla uzyskania pożądanej konsystencji)

Sposób przygotowania:

1. Namocz chleb w zimnej wodzie przez kilka minut, aż zmięknie. Następnie odciśnij.
2. Pokrój pomidory na ćwiartki. Jeśli masz czas, usuń skórkę poprzez sparzenie ich wrzątkiem i obranie – gazpacho będzie gładsze.
3. Dodaj wszystkie warzywa oraz czosnek do dużej misy lub blendera, łącznie z chlebem.
4. Zblenduj na gładką masę. Jeśli chcesz uzyskać jedwabistą teksturę, przecedź przez sito.
5. Dodaj oliwę z oliwek, ocet i sól. Spróbuj i dopraw według uznania.
6. Schłodź w lodówce przez co najmniej 2 godziny przed podaniem. Gazpacho najlepiej smakuje dobrze schłodzone.

Czy gazpacho można modyfikować?

Choć wielu purystów kulinarnych uważa, że gazpacho powinno pozostać wierne oryginalnemu przepisowi, współczesna kuchnia otwiera się na liczne wariacje. Oto kilka popularnych modyfikacji, które możesz wypróbować:

• Gazpacho z arbuza: Zamiast części pomidorów dodaj słodkiego arbuza. To idealna odsłona na bardzo upalne dni.
• Z zielonych warzyw: Użyj ogórków, rukoli, awokado i pietruszki – stąd nazwa „zielone gazpacho”.
• Z białych winogron i migdałów: To wersja znana jako ajoblanco, starsza niż klasyczne gazpacho pomidorowe.

Nie bój się eksperymentować – ważne, żeby zachować balans smaków i świeżość składników.

Jakie warzywa do gazpacho są najlepsze?

Baza gazpacho to pomidory – powinny być dojrzałe i słodkie. Unikaj wodnistych, niedojrzałych owoców, które mogą pozbawić zupę smaku. Idealnie sprawdzą się odmiany takie jak San Marzano, Roma lub malinowe. Do tego papryka czerwona i zielona, świeży ogórek (najlepiej gruntowy lub holenderski, bez pestek), cebula (biała lub czerwona, łagodna) oraz czosnek.

Warto również zadbać o jakość dodatków: chleb powinien być czerstwy, najlepiej domowy lub rustykalny, oliwa z oliwek – niefiltrowana i z pierwszego tłoczenia, a ocet – winny, najlepiej sherry (Hiszpanie nie używają balsamicznego). Dzięki tym detalom smak gazpacho będzie autentyczny i głęboki.

Gazpacho – ile kalorii i jakie ma właściwości zdrowotne?

Gazpacho to doskonała propozycja dla osób dbających o linię i zdrową dietę. Jedna porcja (ok. 250 ml) dostarcza jedynie około 100–150 kcal, w zależności od ilości dodanej oliwy. Jest przy tym bogata w błonnik, witaminę C, likopen (z pomidorów), beta-karoten (z papryki) oraz inne cenne składniki mineralne.

Dzięki zawartości surowych warzyw gazpacho działa orzeźwiająco, nawadniająco i oczyszczająco. To koktajl witalności zamknięty w misce, idealny na lato, który jednocześnie syci i nie obciąża układu pokarmowego.

Z czym podawać gazpacho?

Gazpacho można pić z wysokiej szklanki lub jeść łyżką z miski – wybór należy do Ciebie. Tradycyjnie podaje się je z dodatkami w osobnych miseczkach, np.:

• drobno posiekanym ogórkiem, papryką i cebulą,
• grzankami z chleba,
• gotowanym jajkiem na twardo pokrojonym w kostkę,
• kroplą oliwy z oliwek i świeżą bazylią lub natką pietruszki.

W restauracjach w Hiszpanii często spotkasz także gazpacho serwowane z jamón serrano lub plasterkami awokado. Klucz to kontrast tekstur – kremowe wnętrze i chrupiące dodatki.

Na co zwracać uwagę przy wyborze oliwy i octu do gazpacho?

Oliwa z oliwek i ocet to dwa składniki, które mają ogromny wpływ na smak końcowy gazpacho. Wybierz oliwę tłoczoną na zimno, z certyfikatem DOP lub oznaczeniem regionu – np. Arbequina czy Picual z Andaluzji. Taka oliwa dodaje głębi i aksamitności.

Octem wybieranym do klasycznego gazpacho powinien być ocet z sherry – lekko winny, zbalansowany, o subtelnej słodyczy. Jeśli nie masz dostępu do sherry, użyj octu z czerwonego wina, ale unikaj mocnych i kwaśnych typów, które mogą zdominować smak potrawy.

Czy gazpacho można przechowywać?

Tak, gazpacho świetnie nadaje się do przechowywania. W lodówce wytrzyma do 3 dni, najlepiej zamknięte w szklanym słoiku lub butelce. Przed podaniem należy je dobrze wymieszać, gdyż naturalne składniki mogą się rozdzielić.

Unikaj zamrażania – choć możliwe, to po rozmrożeniu zmienia się struktura i smak potrawy. Jeśli planujesz przygotować większą porcję z wyprzedzeniem, najlepiej dodać oliwę i ocet tuż przed serwowaniem, by zachowały maksymalną świeżość.