Co to jest konfabulacja?
Konfabulacje mogą przybierać różny charakter. Przykładowo, pacjent zapytany o to, co robił wczoraj, może opowiadać o miłym dniu spędzonym nad jeziorem, a w rzeczywistości był cały dzień był w domu. Osoba konfabulująca nie wprowadza innych celowo w błąd i nie ma świadomości, że jej wspomniane są fałszywe. Konfabulacje mogą składać się również z kilku wspomnień, na przykład rozmowa z bliskim przeprowadzona rok temu może być traktowana jako zdarzenie, które miało miejsce wczoraj, mogą mieć także całkowicie fantastyczny charakter. Przykładem może być osoba nieposiadająca prawa jazdy, która opowiada jak to w przeszłości jeździła samochodemz zawrotną prędkością.
Medycyna wyróżnia 2 główne rodzaje konfabulacji:
- Konfabulacje prowokowane, które są częstsze. Pacjentowi zadawane jest jakieś pytanie, a on w odpowiedzi wplata fałszywe wspomnienia (konfabuluje).
- Konfabulacje spontaniczne, znacznie rzadsze, gdzie pacjent sam z siebie zaczyna opowiadać swoje fałszywe wspomnienia (konfabuluje).
Konfabulacja – przyczyny
Przyczyną konfabulacji są uszkodzenia płatów czołowych mózgowia oraz ciała modzelowatego, które są odpowiedzialne za pamięć i kojarzenie. Konfabulacja pojawia się również na skutek chorób i zaburzeń psychicznych, takich jak:
- schizofrenia,
- zapalenie mózgu,
- schorzenia z grupy otępień (np. choroba Alzheimera),
- zespół Capgrasa,
- zespół Korsakowa, inaczej konfabulacja alkoholowa (na skutek długotrwałego nadużywania alkoholu),
- udar płata czołowego mózgu,
- krwotok podpajęczynówkowy,
- zespół Antona.
Konfabulacja – leczenie
Z psychiatrycznego punktu widzenia nie leczy się konfabulacji, ponieważ nie jest chorobą. Psychiatrzy i psychologowie zajmują się najpierw leczeniem schorzeń psychicznych i chorób, które konfabulacje wywołały. Przykładowo, u pacjentów z zespołem Korsakowa, który powstaje na skutek nadużywania alkoholu i powiązanym z niedoborem witaminy B1, konieczne jest uzupełnianie niedoborów wspomnianej witaminy, a także utrzymanie abstynencji od alkoholu. Zdarza się czasami sytuacja, w której nie udaje się odnaleźć u pacjenta przyczyny konfabulacji. W takim przypadku możliwe jest wykorzystanie technik tzw. rehabilitacji kognitywnej (rehabilitacji funkcji poznawczych), dzięki którym poprawie może ulegać nie tylko funkcjonowanie pamięci pacjenta, ale i zwiększać się mogą jego zdolności do koncentracji uwagi czy poprawiać koordynacja ruchowa i zdolności językowe.
Psychologia wciąż poszukuje metod terapii, które wyeliminują konfabulację u pacjentów z urazami ośrodków pamięci.