Aleksytymia to zaburzenie psychiczne, którym określa się niezrozumienie emocji swoich oraz otoczenia. To zaburzenie wynika prawdopodobnie z dzieciństwa,kiedy to dziecko doświadczyło od rodziców chłodu emocjonalnego lub było nadmiernie rozpieszczane. Objawy aleksytymii są następujące:
- izolacja społeczna;
- trudności w budowaniu relacji z innymi osobami;
- brak empatii;
- stany depresyjne;
- zachowania nawykowe (nadużywanie alkoholu, narkotyków lub leków, objadanie się).
Aleksytymia – test
Dawniej do badań aleksytymii stosowano testy projekcyjne TAT i Rorschacha oraz Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości (MMPI). Skończyły się one jednak niepowodzeniem. Zastrzeżenia budzą również kwestionariusze APRQ i BIPQ oraz Skala Schalling-Sifneosa (SSS) i ALEX-40 wraz z jej skróconą wersją – Amsterdamską Skalą Aleksytymii (AAS).
Aktualnie aleksytymia badana jest za pomocą testów TAS-26, TAS-R i TAS-20, które uważa się za w miarę rzetelne, trafne i wystandaryzowane.
Aleksytymia – test: cechy
Test-26 (pierwotna wersja) opiera się na 4 czynnikach: trudnościach w identyfikacji i różnicowaniu uczuć od doznań cielesnych, trudnościach w opisywaniu oraz komunikowaniu przeżywanych uczuć, ograniczeniach w zakresie wyobraźni, ekstrawertywnym stylu myślenia.
TAS-20 (ostatnia, zmodyfikowana wersja) opiera się na 3 czynnikach: trudnościach w identyfikowaniu uczuć (TIU), trudnościach w komunikowaniu uczuć innym (TOU) oraz operacyjnym stylu myślenia (OSM).
Aleksytymia – test: leczenie
Leczenie aleksytymii polega przede wszystkim na pracy z terapeutą, który ma za zadanie zainteresować pacjenta własnym umysłem. Odbywa się to za pomocą symboliki, metafor lub rysunków. Często stosuje się też psychoanalizę, która polega na szukaniu przyczyń aleksytymii we wspomnieniach z dzieciństwa. Niestety takie terapie trwają nawet 2-3 lata. Bardzo ważne jest tutaj wsparcie bliskich.