Przeraża Cię widok igieł? Na myśl o zwykłym pobraniu krwi, czy szczepieniu wpadasz w panikę? Być może cierpisz na aichmofobię, czyli lęk przed ostrymi przedmiotami. Ten lęk nie dotyczy tylko igieł, ale również wszelkiego rodzaju ostrzy, a nawet końcówki od parasola, śrubokręta, czy patyczków do uszu. Czy tę fobię można wyleczyć? Sprawdź, kiedy podejrzewać aichmofobię i jakie są jej sposoby leczenia.
Aichmofobia — co to za choroba?
Aichmofobia to nadmierny, nieuzasadniony lęk występujący podczas kontaktu z ostrymi przedmiotami. Chory zdaje sobie sprawę, że jego obawy są nieuzasadnione, ale w żaden sposób nie może sobie z tym lękiem poradzić. Taki stan nazywany jest lękiem antycypacyjnym, który oznacza lęk przed tym, co może nastąpić, mimo braku zagrożenia w chwili obecnej.
Aichmofobia przejawia się głównie w kontakcie z ochroną zdrowia. Chory obawia się zastrzyków, igieł oraz innych ostrych przedmiotów, które mogą zostać użyte w trakcie badania lub zabiegu. Do najczęstszych objawów aichmofobii należą kołatanie serca, uczucie braku tchu, uczucie gorąca i pocenie się, czerwienienie się, drżenie rąk i mięśni, niespecyficzne dolegliwości bólowe, takie jak bóle brzucha czy wymioty lub biegunka. Fobia dotyczy nie tylko kontaktu z ostrymi przedmiotami, lecz również podczas próby wyobrażenia sobie takiej sytuacji. Aichmofobia jest szczególnie uciążliwa w przypadku pacjentów, u których zabiegi z użyciem igieł są niezbędne dla ich życia. Szczególną grupą pacjentów są cukrzycy, u których zachodzi konieczność codziennego pobrania krwi do badania glukometrem (nakłucie opuszki palca) i/lub podania insuliny. Konsekwencją aichmofobii może być wówczas celowe unikanie zaleceń medycznych.
Aichmofobia – przyczyny
Szacuje się, że aichmofobia o różnym stopniu nasilenia, może dotykać 5–20% populacji. Przyczyny choroby nie są znane. Czasami upatruje się ich w traumatycznych przeżyciach związanych np. z pobytem w szpitalu w okresie wczesnodziecięcym, straszenie dziecka lekarzem, pielęgniarką lub zastrzykami za złe zachowanie. Igła lekarska staje się wówczas synonimem sytuacji bezpośredniego zagrożenia.
Aichmofobia – jak pozbyć się lęku przed ostrymi przedmiotami?
Leczeniem aichmofobii zajmują się psychoterapeuci i psychiatrzy, który dobierają rodzaj terapii na podstawie indywidualnej oceny pacjenta oraz w zależności od stopnia nasilenia zburzeń. Najczęściej stosuje się terapię behawioralną w połączeniu z systematyczną desensytyzacją (odwrażliwianie). Taka terapia polega na powolnym oswajaniu osoby chorej z lękorodną sytuacją poprzez stopniowe konfrontowanie jej z łagodną wersją lękotwórczej sytuacji. Duże znaczenie ma także pogłębianie wiedzy pacjenta o istocie jego choroby, przyczynach lęku i mechanizmach jego powstawania. Raczej nie stosuje się tutaj farmakologii. Lekarze czasem przepisują benzodiazepiny, jednak to rzadka sytuacja, gdyż leki te mogą uzależnić. Ponadto długotrwałe nadużywanie może wręcz działać lękotwórczo. W leczeniu aichmofobii częściej wykorzystywane są leki przeciwdepresyjne, które mogą być stosowane w leczeniu przewlekłym.