Zespół cotarda – skąd bierze się syndrom chodzącego trupa?

Zaburzenie Cotarda może wystąpić również u chorych z wadami strukturalnymi lub uszkodzeniami mózgu, zwłaszcza dróg neuronalnych, które łączą ośrodek rozpoznawania twarzy z układem limbicznym, odpowiedzialnym za kojarzenie rozpoznawanych obiektów ze stanami emocjonalnymi. Inni badacze twierdzą, że choroba może być wynikiem atrofii jąder podstawnych (pełnią one funkcje związane m.in. z procesami poznawczymi, emocjami), zmian w płatach ciemieniowych albo uszkodzeń mózgu o charakterze rozlanym.

Zdarzają się również opinie, że urojenia śmierci mogą być wynikiem zatrucia albo zaburzeń metabolicznych.

Zespół Cotarda — objawy

Charakterystycznym objawem zespołu Cotarda są urojenia związane ze śmiercią za życia. Chorzy są przekonani, że ich ciało gnije i żerują na nim robaki, które zjadają jego ciało od zewnątrz i od wewnątrz. W związku z tym dochodzi do zaniku narządów, a w końcu ich braku. Wprawdzie nie wie, jak to możliwe, że może się poruszać bez mózgu, serca oraz innych narządów, ale jest absolutnie przekonany, że ich nie posiada. Ponadto chory:

  • ma zmniejszoną percepcję własnego ciała (nie czuje np. bicia własnego serca);
  • jest pobudzony psychoruchowo — porusza się specyficznie, jego ruchy przypominają poruszanie się „żywych trupów” z filmów;
  • może poczuć swoistą więź ze zmarłymi i często chodzić po cmentarzach;
  • ma obniżony próg bólu, który zwiększa ryzyko zachowań autoagresywnych (chory może się okaleczać, by przekonać otoczenie, że nie żyje, a skoro jest martwy, to jego rany nie będą krwawić);
  • może podejmować próby samobójcze w celu udowodnienia słuszności swoich twierdzeń (skoro nie żyje, to nie może umrzeć ponownie);
  • nie myje się, nie je i nie pije (jedzenie i picie nie ma sensu, skoro się nie żyje). Głód i wycieńczenie to druga po samobójstwach przyczyna prawdziwej śmierci chorego.

Zespół Cotarda — leczenie

Leczenie choroby Cotarda nie jest łatwe. W wielu przypadkach pomaga psychoterapia. Chory powinien być pod stałą opieką psychiatry, przede wszystkim ze względu na ryzyko okaleczania się i podejmowania prób samobójczych. W leczeniu stosuje się tabletki przeciwpsychotyczne oraz terapię elektrowstrząsami. Szanse na wyleczenie chorego zależą do stopnia zaawansowania zaburzenia.