Wzdęcia to powszechna dolegliwość, najczęściej powodowana błędami dietetycznymi. Problem ten rzadko kiedy oznacza poważniejszy stan chorobowy. Przysparza jednak wiele nieprzyjemności oraz dyskomfortu. W poniższym artykule wyjaśniamy, skąd biorą się wzdęcia oraz jak możemy ich uniknąć, a także załagodzić, jeśli już się pojawią.
Skąd biorą się wzdęcia?
Wzdęcia są wywołane nadmierną kumulacją gazów w przewodzie pokarmowym. Może to być spowodowane zbyt szybkim spożywaniem posiłków, czemu towarzyszy połykanie powietrza. Ten rodzaj gazów najczęściej jest wydalany przez usta, co możemy odczuwać jako odbijanie się.
Kolejną przyczyną jest spożywanie zbyt dużej ilości cukrów prostych, takich jak fruktoza zawarta w owocach czy laktoza. Cukry ulegają fermentacji, czego produktem jest m.in. dwutlenek węgla i metan – gazy rozpulchniające przewód pokarmowy. W tym przypadku organizm, chcąc uporać się ze wzdęciem, wydala nadmiar gazów jako „wiatry”.
Innym powszechnym błędem dietetycznym jest przyjmowanie zbyt dużej ilości produktów tłuszczowych oraz jajek. Problem nasilać mogą dodatkowo obcisłe ubrania lub popijanie posiłków zimnymi, gazowanymi napojami takimi jak piwo.
Jakie są objawy wzdęć?
Objawami wzdęć są:
- kurczowy ból brzucha,
- oddawanie gazów i odbijanie,
- uczucie nadmiernej pełności w brzuchu i zwiększenie jego obwodu,
- odgłosy przelewania w żołądku,
- czasem nudności.
Jak zmniejszyć ryzyko powstawania wzdęć?
- Jeść wolno i spokojnie, z zamkniętymi ustami.
- Odpowiednio komponować posiłki i zachować balans między węglowodanami, tłuszczami i białkami.
- Popijać posiłki niewielką ilością ciepłych płynów.
- Ograniczać pokarmy wzdymające, takie jak: fasolka, kapusta, czereśnie.
- Zrezygnować z nabiału w przypadku nietolerancji laktozy.
Jak leczyć wzdęcia, gdy już się pojawią?
- Pomocne są ziołowe napary z mięty, rumianku czy imbiru.
- Rozważ suplementację probiotykami – „dobre” bakterie jelitowe usprawniają proces trawienia.
- Wybierz się na spacer, co usprawni pasaż jelitowy i przyspieszy eliminację gazów.
- Pomyśl o praktyce jogi – wiele pozycji ułatwia trawienie oraz pobudza perystaltykę jelit (oczywiście nie tuż po posiłku!).
Jeżeli podstawowe zmiany w trybie życia oraz modyfikacja diety nie przynoszą ulgi, warto udać się do gastrologa, który rozważy pogłębienie diagnostyki problemu. Bywa, że wzdęcia są oznaką chorób, takich jak:
- nietolerancja laktozy/uczulenie na białko mleka krowiego,
- IBS, czyli zespół jelita drażliwego,
- celiakia,
- SIBO – zespół przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego.
W takim przypadku konieczne bywają specjalistyczne badania, które pomogą postawić trafną diagnozę.
Bibliografia:
[1] – Szczeklik A., Gajewski P., Interna Szczeklika 2020/2021, Kraków 2020
[2] – Wielka Interna, Medycyna po Dyplomie, 2012
[3] – Walęcik-Kot W., Diagnostyka i leczenie wzdęć, Medycyna po Dyplomie, 2017 (10)