Groźny komar tygrysi w Polsce. Jak go rozpoznać?

Azjatycki komar tygrysi — jak go rozpoznać?

Komar tygrysi pochodzi z Azji, a za sprawą swoich zdolności adaptacyjnych, powszechnego transportu ludzi i towarów na świecie oraz ocieplania się klimatu wciąż poszerza terytorium swojego występowania.

Owada można rozpoznać po srebrnobiałych prążkach na ciele, stad przydomek tygrysi. Gatunek ten osiąga od 2 do 10 mm długości, przy czym samica jest większa od samca. Komar tygrysi jest agresywnym insektem. Największą aktywność wykazuje wczesnym rankiem i późnym popołudniem, ale ogólnie jest aktywny także w ciągu całego dnia. Atakuje nie tylko ludzi, ale także zwierzęta gospodarskie, dzikie ssaki, płazy, gady oraz ptaki.

Tak jak gatunki występujące w kraju, samice komara tygrysiego żywią się krwią ludzką i zwierzęcą, jednak roznoszą dużo więcej o wiele groźniejszych chorób. Samce są mniejsze i przystosowane do pobierania pokarmu roślinnego.

Komar tygrysi — dlaczego jest tak groźny?

Samo ukąszenie przez komara tygrysiego nie jest bardzo groźne, chyba że wywoła silną reakcję alergiczną. Niestety owad ten jest wektorem ponad 20 arbowirusów i przenosi śmiertelne choroby. Dlatego nawet jedno ukąszenie może doprowadzić do śmierci. Termin „wektor” oznacza przy tym, że powodem choroby nie są same komary, tylko obecne w nich mikroorganizmy. Owady są więc tylko żywicielem pośrednim patogenów, zanim nie przeniosą się one do organizmu żywiciela ostatecznego.

Groźne choroby jakie przenoszą komary tygrysie to:

  • japońskie zapalenie mózgu — na Dalekim Wschodzie rocznie odnotowuje się nawet 50 tys. nowych zachorowań,
  • chikungunya, mająca podobne objawy jak denga,
  • gorączka denga, czyli infekcyjna choroba tropikalna, która objawia się m.in. gorączką, bólem stawów i wysypką,
  • żółta gorączka, nazywana także żółtą febrą, której najcięższe objawy mogą doprowadzić nawet do śmierci,
  • zika,
  • wschodnie, zachodnie i wenezuelskie końskie zapalenie mózgu (EEE, WEE i VEE).

Według Grupy Specjalistów ds. Gatunków Inwazyjnych (ISSG), komar tygrysi jest obecnie zaliczany do 100 najbardziej inwazyjnych gatunków organizmów na świecie.

Komar tygrysi w Polsce i innych krajach

W 2019 roku komar tygrysi pojawił się w Polsce. Media obiegło zdjęcie wykonane przez emerytowanego pracownika naukowego przed własnym domem w Katowicach, które miało przedstawiać komara tygrysiego. Owad okazał się jednak gatunkiem rodzimym i całkiem niegroźnym. Czy jednak jesteśmy całkiem bezpieczni?

Wydaje się, że nie musimy obawiać się komara tygrysiego, bo chociaż może dotrzeć do Polski, to nasz klimat uniemożliwia jego przetrwanie. Jest to jednak całkiem prawdopodobne w przyszłości, zwłaszcza że importujemy z Azji wiele produktów. Należy wtedy zachować szczególną ostrożność, bo zagrożenie zarażenia się tropikalną chorobą dotyczy nawet pojedynczego owada.

Według danych zestawionych w publikacji Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), komar tygrysi pojawił się do tej pory w następujących rejonach:

  • Europa – Albania, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Francja (w tym Korsyka), Gruzja, Niemcy, Grecja, Węgry, Włochy (w tym Sardynia, Sycylia, Lampedusa i inne wyspy), Malta, Monako, Czarnogóra, Rumunia, Rosja, San Marino, Słowenia, Hiszpania, Szwajcaria, Turcja i Watykan;
  • Środkowy Wschód – Izrael, Liban, Syria;
  • Azja i Australia – Azja Południowa, Japonia, rejon Cieśniny Torres między Australią a Papuą-Nową Gwineą, liczne wyspy na Pacyfiku i Oceanie Indyjskim;
  • Ameryka Północna i Środkowa oraz Karaiby – Belize, Kajmany, Kostaryka, Kuba, Republika Dominikany, Salwador, Gwatemala, Haiti, Honduras, Meksyk, Nikaragua, Panama, USA;
  • Ameryka Południowa – Argentyna, Brazylia, Kolumbia, Paragwaj, Urugwaj, Wenezuela;
  • Afryka – Algieria, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Republika Gwinei Równikowej, Gabon, Madagaskar, Nigeria, Demokratyczna Republika Konga.

Przebywając w wymienionych rejonach, należy zachować szczególne środki ostrożności, m.in. stosować preparaty zawierające permetrynę na tkaniny i DEET w stężeniu 30-50% na skórę.

Rozprzestrzenianie się azjatyckiego komara tygrysiego w Europie można śledzić na mapach publikowanych na stronie Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), które jest niezależną agencją Unii Europejskiej.